ساس 2

چشم‏ها تا به روى هم رفت، ديد آمد. يا اصلن كسى نيامده بود. اول‏قاه قاهِ خنده بود. دستهايش لرزيد.بعد، مكثى كسل كننده. در چاهِ دَم‏دارى‏آويزان بود و تاب مى‏خورد. در زير پايش كه خالى بود، صدايى تودماغى‏از گوشى گفت: «سگ‏كشى.»

سومين بار بود كه تلفن با صداى نخراشيده زنگ مى‏زد و از اولين‏ مأموريتش گفته بود: «با موتور بوديم. هر چه در اطراف گشت زديم، شكار پيدا نشد. گاز داديم تا كاملن از شهر دور شديم.»

و همان صداى تودماغى گفت: «نترس! عادت مى‏كنى. همه اول‏ همين ‏طورند.»

وقتى گفت «سگ‏كشى!» كسى نبود تا او را ببيند و تا آمده بود دركابين استيشن بنشيند، سايه‏اى كوتوله و چُلاق از جلوش تند رد شد و به ‏نظرش رسيد دُم پَت و پهنى از پشتش آويزان است. بعد نوبت به آن يكى ‏رسيد كه از شكم به بالا حيوان بود. يك گوش نداشت. آن‏هم به ‏جايش‏ حفره‏اى سر بازكرده بود كه زنجاب مى‏داد. آخرِ سر، همان قوزىِ سياه‏زرد، رودررويش ايستاد: «سلام!»

شكلك درآورد و رفت. شايد هم از پيشِ او رفته بود.

گيج دور خودش چرخ زد. سرش به لبه‏ى تيزِ ميزِ يك قصابى درخیابان بهشت خورد. خودش را تكان داد و به زحمت بلند شد! در تاريكى ِاتاق چشم‏ها را ‏ماليد. شب از نيمه گذشته بود اما هنوز در خواب مى‏ديد كه يك نفر پشت ‏فرمان نشسته است. از شيشه‏ى بغل يا گوشى گفت: «آره. درست شنيدى.»

و پياده شد. دست داد. او فقط سايه را ديد كه سياه مى‏زد. هر كاركرد، نتوانست خوب تشخيص دهد. يا حدّ و حدودى از او را به ذهن بسپارد. از تاريكى سياه‏تر بود. بعضى وقت‏ها، يكى بود. گاه چند تا مى‏شد. و آخرِ سر، يك شبح به او می چسبید و شانه به شانه‏اش مى‏رفت. فقط گاهى‏ تودماغى مى‏گفت: «سگ يا روباه، فرقی نمى‏كند!»

يا پا، پس مى‏كشيد و از اولين مأموريتى كه  در دشت لوت رفته بود، مى‏گفت. و جلوتر از او دراز مى‏شد؛ آنقدر كه نمى‏توانست به او برسد. سفيدى دندانى ‏هم نداشت تا در وقت حرف زدن، چيزى دستگيرش شود و به چهره‏اش‏ برسد. سياهى گفته بود: «آن‏وقت‏ها از بى‏سيم و اين حرف‏ها خبرى نبود.»

صداى جيپ آمد. چشم باز كرد. هر كس باشد، اگر اول جا نخورد، باديدن آن چراغِ قرمزى كه روى سقف استيشن مرتب دل مى‏زد، حتمن راه ‏خواهد افتاد، لباس پوشيده و نپوشيده، خواهد رفت و در جلو استيشن كِز خواهد كرد تا ماشين از جا كنده شود، از چند خيابانِ فرعىِ پيچ در پيچ‏ ِخلوتِ الندشت ، مثل باد بگذرد. بعد متوجه خواهد شد حتا يادش رفته يك ‏لنگه‏ى جوراب به ‏پا كند؛ آن ‏هم كنار آدمى كه اصلن اسم نداشت تا صدايش بزند يا مخاطبش قرار دهد: «سگ‏كشى؟»

- آره. كُد شما اين را مى‏گويد.

خُرناسه در شهر راه مى‏رفت. سايه‏اى در نور چراغ‌هاى استيشن كش‏آمد و خيابان را قطع كرد. صداى تودماغى گفته بود: «امشب با هم ميريم ‏مأموريتِ سگ كشى.»

سياهى دستى به شانه‏اش زد. موهايش راست شد، گفت: «ترسيدى!»

چيزى نگفت. سياهى گفت: «گاز داديم تا از شهر دور شديم. از چند تپه و ماهور گذشتيم. اصلن سگ پيدا نشد. با خودم گفتم شايد ما را دست‏ انداخته‏اند.»

و خودش جواب داد: «شايد هم خواسته اند من را امتحان كنند.»

از دور چشمش به يك روباه افتاد. سياهى پوزخند زد: «سگ يا روباه‏ براى ما چه فرق مى‏كند.»

ناخن‏اش را جويد. ماشين از عبور ممنوع يك طرفه‏اى گذشت. وارد خيابان اصلى شد.

پشتِ در كه آمد. اول چشم‏ها را ماليد و بعد كُد را هم گفت.

صداى غژاغژِ لاستيك‌ها بر اسفالت چنگال ‏كشيد. سرما سرمايش ‏شد. ديد كه در سراشيبى تپه‏اى لاستيكِ جلو  «ايژ» رفت روى روباه. با تعجب خاست بپرسد: «سگ‏كشى!»

سياهى گفته بود: «حتمن انتظار نداشتى اين وقت شب مزاحم بشیم.»

به ميدانِ شریعتی رسيدند. ساعتِ وسط ميدان كار مى‏كرد. در نور چراغ‌هاى استيشن ديد كه در حاشيه‏ى ميدان،جلوی سینما هویزه، سايه‏اى قوز كرده روى ‏بساط سيگار بخواب رفته است. خواست بگويد: «اگر ممكنه يك نيش‏ترمز.»

سياهى سيگار درآورد و برايش فندك زد: «سگ‏ها پنير و روزنامه را خيلى دوست دارند.»

از استيشن پياده شدند و شانه به شانه‏ى هم راه افتادند. سياهى تند كرد. از نرده‏ها به آن طرف پريد و روى عقربه‏هاى ساعت كه پاى ستون، وسط میدان ‏افتاده بود، پهن شد. به كنار ستون رسيد. با نوك پا عقربه‏ها را جابجا كرد. خم شد و ثانيه شمار را برداشت. زنگ زده بود. سايه، قبل از او به ستون ‏تكيه داده بود و متفكر دست‌ها را در امتداد بدن به‏ هم قلاب كرده بود. پا را در دست‌هاى سايه گذاشت. خواست از ستون بالا برود و عقربه‏ها  را ‏سرجايش بگذارد، سُر خورد و دوباره روى زمين پهن شد.

«تق»

لاستيكِ‌‌موتور«ايژ» رفته بود روى روباه. سياهى گفت: «استخوان‏هايش خورد شد.»

و از او فاصله‏گرفت و قاه قاه خنديد: «ضمنن سگ‏ها از اين كه لبى هم ‏تر كنند، بدشان نمى‏آيد.»

برگشت و در كابينِ استيشن كِز كرد. سرما سرمايش شد. دندان‌هايش‏ بهم خورد. سياهى كه فكر مى‏كرد او تازه سوار شده است، گفت : «خوش‏آمدى.»

شايد هر دوتايشان گفته بودند يا او دوبار شنيده بود:

«سگ كشى»

«سگ كشى»

استيشن ميدان شریعتی را دور زد. سياهى ادامه داد: «امروزه سگ‏ها مجذوب ‏تمدن شدند اما بعضى از همكارانِ ناشى ما، در حواشى ميدان‏ها يا كنار چهار راه‏ها با آن‌ها قرار ملاقات مى‏گذارند.»

استيشن بجاى آن كه از سمت راست برود، از سمت چپِ خيابان‏ ‏رفت. پرنده‏اى نبود تا پر بزند. يا اگر بود، در شكم تاريكى هضم ‏مى‏شد. سياهى پوزخند زد: «در ميدان‏ها يا كنار زباله‏دانى‏ها، يا حتا در حاشيه‏ى شهرها.»

چراغ‌هاى راهنما خواب بودند.

وقتى لاستيك موتورِ «ايژ» روى روباه رفته بود و صداى «تق» آمده ‏بود، از موتور پياده شدند. سايه كه زودتر پياده شده بود، يكراست به ‏طرف خورجين موتور رفت. طناب را از آن برداشت. يك سرش را به ‏ترك موتور بست و سر ديگر را به او داد. قبلن گفته بود:  «آن را به گردن ‏روباه قلاب كن.»

لبش را با شدت چند بار گاز گرفت. بدنش به عرق نشست. تيزيى‏گلويش را خراش داد. صدايى كه معلوم نبود خرناسه است يا زيق زيق و يا وغ وغ، در  مشهد پيچيد.

چشم‏هايش به پشتِ سر بسته شد: «زبانِ سرخِ روباه از لاى‏ دندان‌هاى قفل شده يك متر بيرون زده بود .آن قدر به اسفالت كشيده شده ‏بود كه پوستش كاملن رفته بود و ردش سرخ مى‏زد:»

 «يك شيار گيج وخونى دنبالش را گرفته بود كه آن سرش ناپيدا بود.»

بار اول گوشى را برداشت: «الوبفرماييد!»

صدايى نيامد. گوشى و دهنى به تونلِ پيچ در پيچ معدن زغال سنگى‏ رسيد. كسى كه گوشى را برداشته بود، رفته بود به آخر تونل. آنجا هم سنگ بود و سياه‏ مى‏زد. خودش را اصلن نشان نداد. دو سه ثانيه بعد صداى نفس نفس آمد؛ نفسِ تب‏دارِ يك اسب. با اكراه گوشى را نگاه داشت. يك باره از انتهاى‏ تونل سايه‏اى چلاق و قوز كرده از گوشى تلفن بيرون خزيد. جلويش ‏رقصيد و رفت. صداى وِزوزِ يك دسته مگس سگی، جاى نفس نفس را گرفت، عرق سردى بر پيشانيش ريخت.

سياهى وقتی که دست داد،گفت: «از اداره كار شما را معرفى كردند. خواست بپرسد؛ اشتباهى رخ داده؟»

قاطعانه گفت : « به‏هيچ وجه.»

چند سال بود كه از طريق پست سفارشى با اداره كاريابى مكاتبه‏كرده بود. در نامه‏اى كه آمد، نوشته بودند: «تحصيلات و تخصص خود را قيد كنيد.»

نوشت: «فارغ‏التحصيل فلسفه.»

جواب دادند كه بعد از تأييد صحت مزاج و تعيين صلاحيت، منتظر بمانيد. مجددن نامه آمد كه: «در نوبت قرار داريد.»

«كُد.» هم داده بودند و تأكيد كرده بودند آن را بخاطر بسپارد.

از پشت سر، صداى پارس يك سگ آمد. ناخودآگاه برگشت به ‏عقب. دست به گوش‌هايش كشيد. حس كرد درازتر از معمول است. سياهى به او چسبيده بود: «خانگى است. به وغ‏وغ‏اش نگاه نكن .»

چانه‏ى باريكش را در مشت گرفت و به فكر فرو شد. بدنش مور موركرد. قبلن توضيح داده شده بود: «يك گروه آنهايى هستند كه پارس مى‏كنند و گروه دوم آنهايى كه ساكت‏اند اما مدفوعشان بو مى‏دهد.»

دماغش را گرفت و تودماغى گفت: «خطرى هم ندارند. فركانس‏ صدايش اين را مى‏گويد. از اين گذشته شناسنامه دارد و ما امروز با اين‏نوع سگ‏ها اصلن مشكلى نداريم. مسئله‏ى ما، گروه دوم است.»

استيشن ويراژ رفت. دوباره دست به گوش‌ها كشيد. تا نزديك ‏چانه‏اش پايين آمده بودند. شهر در خواب بود و همچنان خرناس مى‏كشيد.

- هر وقت بخواهى سگى را پيدا كنى، بايد يكراست بروى لاى ‏روزنامه‏ها آن هم درست زير ستون حوادث يا در ميان آدم‌هاى لاغری که می‌بینی زير اعلان‏هاى تسليت نشسته‏اند و دارند به پيشانى‏شان مى‏زنند. سرشان هم مرتب به جلو خم و راست مى‏شود.

خطِ سفيدِ وسط خيابان  دانشگاه از سمت راست و در جهت خلاف با سرعت ‏دور شد و به طرف خیابان کوهسنگی رفت. سياهى بعد از سرفه‏ى همراه با خلط گفت: «خيلى هم نامرئى‏ هستند. در اصل بايد چشم مركب داشته باشى تا بتوانى جزئى از آنها بشوى. اگر چنين فكرى را در آن‏ها القاء كنى، آن وقت ما به نتيجه‏ رسيديم و اگر غافل بمانى، شهرى را به  گه مى‏كشند.»

سياهى از او فاصله گرفت و روى زمين دراز كشيد. يك دست را زيرچانه برد و همان‏طور كه با دست ديگر دماغش را گرفته بود، تو دماغى‏گفت: «بدون سر و صدا، لاى روزنامه‏ها مى‏خزند و همانجا خوابشان‏ مى‏برد. به حدى كه به شكل حروف سياهِ بسيار ريز، ظاهر مى‏شوند.»

و ماشين را خاموش كرد. سرش را از شيشه‏ى بغل بيرون كرد و نفس‏عميق كشيد، بعد در بى‏سيم چيزهايى گفت كه او سر در نياورد. ماشين را روشن كرد و دور زد. ماشين دكه خورد و در ضلع جنوبی میدان شریعتی جلو هنرستان بهشتی ايستاد. ساعتِ وسط ميدان همچنان بدون عقربه كار مى‏كرد. سياهى‏گفت: «فيلم‏هاى بسيار خلوت خصوصن سيانس‏هاى آخر شب را هم‏دوست دارند.»

 و اشاره به  تابلو سینما هویزه کرد. از استيشن پياده شد. به سمتِ عقبِ ماشين رفت. آهسته بالا خزيد و او را صدا زد. تا آمد، ماسك را برداشت و به دستش داد: « بزن.»

دوباره به عقب استيشن برگشت. بسته‏اى را به او داد. با انگشتِ سياه ‏دكه‏ى مطبوعاتىِ ضلع شمالى ميدان را نشان داد. همچنان كه زير لب‏ فحش مى‏داد، دماغش را گرفت: «گوش دادن به اخبار ساعت بيست و دو يا بيست و سه‏ى راديوهاى بيگانه هم جزئى از عادتشان است.»

به سمتِ  چپ ميدان رفت. خواست از نرده بگذرد و به‏طرف ستونِ ‏ساعت برود تا عقربه‏هاى زنگ زده را دوباره بردارد. چيزى به ذهنش خطوركرد. بعد از مكثى برگشت و همان‏طور كه سياهى گفته بود، عمليات را در محل‏هاى از پيش تعيين شده خونسرد شروع كرد:

كنار دكه‏ى مطبوعاتى حاشیه ی میدان  چمباتمه زد، شكمش مالش رفت. بدنش ‏مى‏سوخت. بسته‏ى پنير را كنار دكه گذاشت و با حوصله روزنامه‏ها را يكى يكى و صفحه به صفحه ورق زد. سياهى كه ماشين را روشن كرده‏ بود، صدايش زد. با چراغهاى خاموش راه افتاد. استيشن آرام و بدون‏ سرو صدا مى‏رفت. چراغ قرمزِ روى سقف آن، دل نمى‏زد.

خواست بگويد: « تمام شد!»

سياهى گوشش را خاراند و گفت: «براى تنوع سينما مى‏رويم.»

هر چه نگاه كرد، جلو سينما كسى نبود. بليط فروش در داخل باجه ‏به‏ خواب رفته بود. آهسته از لاى درز در به داخل خزيد. تمام صندلى‌ها از سايه پر شده بود يا او اين طور مى‏ديد. روى پرده لكه‏اى كدر ظاهر شد. تصوير بعد، غازى بود كه بال مى‏زد.

زانوهايش لرزيد. از سينما بيرون آمد. چشمش به آنتن راديوهاى ‏بيگانه افتاد. روى نوك پا بلند شد. خواست بالاتر برود. نتوانست. دست‏آخر سرش را كند تا زير پايش بگذارد. باز هم قدش نرسيد. سرش رفته ‏بود روى پرده سينما و  پهن شده بود.

سايه‌اى سياه و چلاق روى پرده خنديد و شكلك درآورد. آهسته ‏برگشت و در استيشن كِز كرد. چراغ‌هاى استيشن همچنان خاموش بود.  دوباره  میدان شریعتی را دور زدند. مقابل دكه‏ى مطبوعاتى ترمز كرد. سياهى ‏طورى وانمود كرد كه به دنبال روزنامه‏ى عصر مى‏گردد. سايه‏اى از لاى ‏يكى از روزنامه‌ها بيرون خزيد. دوسه قدم رفته و نرفته، برگشت و خونسرد به استيشن زل زد. سياهى خميازه كشيد: « هنوز تمام نشده.»

سايه انحناى ميدان را طی کرد. رسيد به خط عابر. بدون آن كه داد بكشد، يا زيق زيق كند، و يا وغ بزند، سرش محكم به اسفالت كوبيده شد.

دومين بار تلفن زنگ زد؛ باز هم صدايى نيامد. يك گودال تاريك ‏بود كه بوى آمونياك مى‏داد. گوشى را در تاريكى نگاه داشت:

چَشمِ سيا دارى، قربانت شوُم من

خانه كجا دارى، مهمانت شوُم من

تصنيف ساز ضربى با لهجه‏ى غليظ افغانى بود كه از دخمه مانندى ‏بيرون مى‏زد. رگبارى گوشش را كر كرد و آهنگ را نيمه تمام گذاشت. تكه‏هاى گوشى به اطراف پخش شد. سيم تلفن در دستش باد مى‏خورد. صدا همچنان از تكه‌هاى پخش شده‏ى گوشى به اطراف‏ می پاشید. دندان‌هايش به ‏هم  می‌خورد. وحشت زده گوش داد. نفهميد صداى‏ خمسه خمسه بود يا تيربار، يا كه از يوزى شليك شده بود. عرق ‏پيشانى‏اش را پاك كرد. از شدت بهم خوردن دندان‌ها، سر زبانش كنده ‏شد. آن را به زمين تف كرد.

 چشم‌ها را بست  و با خودش گفت: «تمام‏شد!»

سياهى دست را زير چانه برد و به مردمكش زل زد: «هنوز نه.»

و موتور «ايژ» را به جك زد. از باك بنزين كشيد و ريخت رويش، يك‏ سر طناب در دستش بود. سرما سرمايش شد و خودش را جمع كرد. ناهوا تكان خورد و به زحمت بلند شد. چند قدم رفته و نرفته پايش سست شد. روى زمين دراز كشيد. به خودش كش و قوس داد. قد كشيد. دوباره ‏مچاله شد. ونگ زد. بعد از حالتى رعشه مانند خشكش زد و چشم‌ها رابست. جيپ استيشنى بوق زد و به سرعت گذشت. در تاريكى، دستى ‏پشمالو تكان خورد. سياهى گفت: «واحدهاى ديگر مستقيمن با صدا خفه‏كن شليك مى‏كنند. ولى ما اول محيط آن‏ها را و بعد...»

كبريت كشيد.  خیابان دانشگاه به رنگ نارنجى متمايل به سياه درآمد. ساعتِ میدان شریعتی همچنان بدون عقربه كار مى‏كرد. گُر گرفت. يك‏پارچه آتش‏ شد و گيج زيرِ ستونِ ساعت دويد. شيارى خونى در پاى ساعت بجا ماند. سياهى گفت: «شب اول از جان اول بود.»

دست و پايش را كه كاملن مى‏لرزيد، خوب تكان داد. خواست به خودش بگويد: «يعنى اين مأموريت هفت روز بايد طول بكشد؟»

استيشن به ‏سرعت راه افتاد و چراغها را روشن كرد. از خيابان‏ بهار گذشت و به طرفِ بیمارستان قائم رفت. نزديك خانه، سياهى گفت: «كارى را كه بايد انجام دهى اين است‏كه اول دوش مى‏گيرى. قبل از طلوع آفتاب حتمن به رختخواب مى‏روى. اول شب، از خواب بلند مى‏شوى، كمى نرمش مى‏كنى. صبحانه‏ى مفصلى ‏مى‏خورى. بعد به مطالعه‏ى روزنامه‏هاى صبح و عصر مى‏پردازى تا باز فردا، نصف شب، خوابى ديگر براى جانى ديگر به سراغت بيايد.»

استيشن جلوى در خانه ترمز كرد. چراغ قرمز روى سقف آن دل‏ مى‏زد. سياهى درِ ماشين را باز كرد. زودتر از او پياده شد. دست داد و خميازه كشيد: «شب بخير!»

دوباره سوار استيشن شد. آن را در دنده گذاشت. وقتى خواست‏ حركت كند، از شيشه‌ی بغل در كوچه پهن شد: «اميدوارم باز هم خواب‏هاى ‏خوش و روشن ببينى!»

و همچنان بر اسفالت کوچه کش آمد.

با خودش چند بار زير لب تكرار كرد: «هفت روز طول كشيد، چه زمان‏ دراز نامشخصى!»                                 

                                                                                              دوباره نویسی نیمه اول اسفند 1399